Jamo R 909 - Loa không thùng độc đáo

Cập nhật ngày: 29.12.2013, Lượt xem: 3102

Jamo R 909 - Loa không thùng độc đáo

KẾT CẤU KỸ THUẬT

Câu hỏi được đặt ra là tại sao các kỹ sư của Jamo lại chọn thiết kế loa không thùng? Thực tế cho thấy, khuyết điểm cơ bản của loa hiện nay là luôn có cộng hưởng và nhiều âm bên trong thùng loa giữa các dải tần dẫn đến méo tiếng. Thông thường tổng diện tích thùng loa lớn gấp từ 20 đến 50 lần diện tích của mặt loa con, nên bên trong thùng loa lúc nào cũng sẽ có một âm cộng hưởng dẫn đến những rung chấn không mong muốn xảy ra bên trong loa. Để giải quyết vấn đề này, các hãng loa đã gia cố bên trong thùng loa các khung sườn dạng tổ ong hay tìm nhưng vật liệu làm thùng loa thật cứng với độ đặc (hay mật độ vật liệu – density) rất cao. Tuy nhiên, chính việc gia cố này đã đẩy phần cộng hưởng do loa trầm phát ra đến dải trung của loa mid làm ảnh hưởng đến không ít chất âm. Một hệ thống sắp xếp màng loa hoàn toàn mở, không còn bị ảnh hưởng bởi các rắc rối trên được Jamo áp dụng cho R 909. Loa R 909 là loa lưỡng cực, với mặt loa phẳng với khuynh hướng hơi cong hình cánh cung, giúp tán xạ âm rộng hơn mặt loa được sơn bóng với ba mầu khác nhau đen, vàng va đỏ, có độ dày chính xác 43 mm cấu tạo từ 7 lớp ván MDF được keo dính và ép thủy lực tạo hình. Để giữ vững cho toàn bộ hệ thống loa, đế loa R 909 được làm từ sắt khối nặng 26kg, đây cũng chính là nơi chứa bộ phân tần và cọc nối loa bi-wire. Đặt biệt, sát cọc nối loa có một tấm thép không gỉ ghi tên, xuất xứ và mã số của loa. Ông Jan Obel, phó giám đốc bán hàng khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, cho biết: “chủ nhân của Jamo R 909 sẽ được nghệ nhân của hãng khắc tên và chữ ký vào tắm thép này”. Để đảm bảo chống rung hoàn hảo cho loa, Jamo còn trang bị thêm một giá đỡ ở mặt sau loa. Giá đỡ có cấu tạo từ một đôi thanh thép không gỉ 5x60mm ép chặt với nhau, ở giữa có một lớp cao su. Thanh chống rung này chạy từ gờ sau chân đế lên đến đỉnh màng ngăn. Những đường cong gần loa tweeter sẽ tạo được những hiệu quả nhất định lên chất lượng âm thanh của loa. Quả thực, rất ít loa có lối thiết kế thùng lại có khẳ năng chống rung hoặc thành phẩm đẹp như bộ sưu tập sặc sỡ của Jamo. Có thể nói R 909 là đôi loa có thiết kế đẹp nhất từ trước đến nay nếu ban…nhìn từ phía sau.

Jamo R909 bao gồm hai loa bass đường kính lớn, một mid và một treble đặt sát nhau, trong đó loa bass và loa trung là loa lưỡng cực đồng pha (loa tweerer được bao kín). R 909 hoạt động nhờ vào âm phát trực tiếp (từ mặt trước) và phản xạ vào tường từ mặt sau. Phần sóng phản xạ khi đến tai người sẽ giúp chúng ta cảm giác được độ rộng sân khấu trình diễn. Hệ thống loa còn là một trong những món “vũ khí tối thượng” làm nên chất âm độc đáo của loa R 909. Ai cũng biết nhược điểm của loa lưỡng cực âm trần yếu do hiện tượng” phased out” nên các hãng loa thường sử dụng thêm sudwoofer. Để khắc phục vấn đề này, Jamo sử dụng một lúc hai loa bass đường kính lớn 380 mm, loại loa chỉ gặp một số ít loa siêu trầm cỡ lớn, bằng giấy với gân cao su. Jamo không sử dụng phương pháp hút chân không, lấy hết nước trong giấy như các hãng loa khác, mà vẫn giữ lại một ít nước và để khô tự nhiên, như vậy sẽ tránh được những ảnh hưởng về độ ẩm và giúp màng loa bền hơn. Màng loa lớn cho bass sâu, chắc, chất liệu giấy giúp loa chuyển động nhanh, ở điều kiện tự nhiên, độ trầm của R 909 xuống đến 27 Hz.

Loa trung của R 909 được đặt hàng tại m

ột trong những hãng sản xuất loa nổi tiếng thê giới là SEAS-Na Uy. Màng loa ma-giê đường kính 135mm, có thể chịu đựng tần số 9khz. Nhìn từ phía sau bạn sẽ thấy nam châm của loa có cấu tạo rất đặc biệt , đây là thiết kế được hãng seas đăng ký bản quyền. Hệ thống nam châm này bao gồm nhiều phiên nam châm neodyum nhỏ cấu thành đặt xung quanh voicecoil, giúp phân bố đồng đều lực hút lên loa tạo sự thoáng khí và tránh tăng nhiệt trong quá trình hoạt động. Với thiết kế này, độ động của loa mid sẽ ngang bằng với loa treble, tạo sự đồng pha hoàn hảo. Loa tweeter 25 mm là phiên bản thu gọn của mẫu loa trứ danh SCAN Speak Revelaor, nhưng có mặt trước nhỏ hơn để có thể đặt sát cạnh loa trung. Mảng phân tầng được thiết kế đơn giản với các độ dốc bậc hai (12 dB/octave) và từ các linh kiện chất lượng cao như các tụ polypropylene và các cuộn cảm lõi khí của hãng Solen (Canada).

CHẤT LƯỢNG ÂM THANH

Với R 909 Jamo không chỉ đơn thuần là tích hợp các ưu điểm sẵn có trong các mẫu loa khác. Sự khẳng định của hãng rằng lối thiết kế lưỡng cực đồng pha, không tương tác nhiều với môi trường xung quanh, chỉ đúng một phần, bởi mỗi phòng nghe khác nhau, R 909 cho âm khác nhau

Trong phòng nghe thử của chúng tôi, các loa được đặt nhau 2,5 m, chân loa được đặt hơi nghiêng vào phía ngồi nghe, cách góc nhà tường 1m, cách vị trí nghe 3 m. Do loatweeter ở phía trên màng ngăn nên độ cân bằng từ dải trung cao qua dải tiếng treble cao hơi yếu, khiến độ cân bằng tổng thể trong dải trung âm hơi thiên về tiếng bass.

Âm thanh R 909 tròn trịa và ấm áp, với xu hướng giảm dần dung lượng cao. Loa cho người nghe cảm nhận về một phạm vi âm thanh rộng lớn, bao trùm, khác hẳn với các loa thông thường, thậm chí cả các loa lớn trong model BW 800. Điều kỳ diệu là phạm vi âm thanh rộng lớn đó được tạo nên một cách nhẹ nhàng gần như hòa lẫn với không gian, không kèm theo tiếng ồn hay âm trầm vang. Sự truyền cảm và hiệu ứng vật lý về vị trí của các nhạc công khắc họa rỏ nét. Trong khi đó, một số mẫu loa có được khả năng cân bằng như R 909 lại thường có xu hướng cường điệu âm thanh. Jamo R 909 còn có một ưu điểm nữa. Mặc dù loa tweeter Revelator không có được độ chính xác hay cho chất âm trong như pha lê của các loa tweeter kim cương, berylium, nhưng loa lại đảm nhiệm vai trò đặc biệt tốt. Độ tán âm của loa không những trải rộng mà còn đồng đều. Có thể nhận xét rằng Jamo R 909 là mẫu loa rất dễ thích nghi, bởi loa luôn đảm bảo được hiệu ứng, độ nhất quán cung bậc của âm thanh trong các mức âm lượng khác nhau.

R 909 cũng là mẫu loa tái hiện thành công giọng hát, đặt biệt là giọng ca nữ. Ngay cả những giọng ca jazz trữ tình, truyền cảm… vốn rất khó hoàn hảo qua các loa thùng lớn thông thường, nay cũng được loa R 909 tái hiện với vẻ đẹp hiếm có, vẻ đẹp đó chỉ thường xuất hiện ở các loa nhỏ hơn, không bị ảnh hưởng bởi âm nhiễu từ thùng loa. Đó là tái hiện thành công được nhiều loại nhạc nhờ giải trung âm mạnh mẽ và hoạt bát, tính thuần nhất và khả năng mở rộng âm mà ít loa nào sánh kịp.

Xét về mặt lý thuyết, Jamo R 909 “không thùng” là mẫu loa rất khó được sự đón nhận, bởi nó ngược lại những tư duy trước nay về thiết kế thùng loa. Nhưng trong thực tế, loa không hề thua kém các đối thủ khác. Quả thực loa có thể tỏ ra “kén chọn” với môt số ampli phối ghép, nhưng nó cũng không đòi hỏi ampli có công suất quá lón, chỉ cần ampli đó phù hợp và có khả năng xử lý âm tốt. Bên cạnh đó, loa cũng phù hợp với những phòng nghe cỡ vừa hoặc lớn cho âm thanh trung thực, có độ phân tích hợp lý và có tính cân bằng vừa phải.

Tạp chí Nghe Nhìn